Zapobieganie pożarom w miejscu pracy to kluczowe zadanie pracodawcy. Inspektor ochrony przeciwpożarowej odgrywa tutaj istotną rolę, analizując różne aspekty związane z bezpieczeństwem przeciwpożarowym. Oto kilka obszarów, które należy uwzględnić:
Zabezpieczenia techniczne
Należy zapewnić odpowiednie instalacje, takie jak instalacje odgromowe, zabezpieczenia przeciążeniowe i uziemienia, aby zminimalizować ryzyko wybuchu pożaru.
Bezpieczne rozwiązania konstrukcyjne
Ważne jest korzystanie z urządzeń, elementów i instalacji, które spełniają normy krajowe i europejskie, zapewniając wysoki poziom bezpieczeństwa.
Utrzymywanie i konserwacja
Niezbędne jest przestrzeganie zaleceń producenta dotyczących użytkowania, przeglądów technicznych i konserwacji, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie systemów zabezpieczeń.
Zabezpieczenia technologiczne
Istotne jest ustalanie i przestrzeganie procedur technologicznych, zwłaszcza w przypadku przechowywania i transportu materiałów niebezpiecznych, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń.
Logistyka i zarządzanie ryzykiem
Konieczne jest ustalenie obowiązków pracowników, przestrzeganie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji dotyczących postępowania w sytuacji zagrożenia pożarem. Wszystkie te środki mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa pracowników oraz minimalizację ryzyka pożaru w miejscu pracy.
Świadomość najczęstszych przyczyn pożarów jest kluczowa dla skutecznego ich zapobiegania.
Najczęstsze przyczyny pożaru:
- podpalenia – celowe zapalanie ognia przez osoby trzecie.
 - niewłaściwe obchodzenie się z ogniem – nieostrożne posługiwanie się ogniem lub źródłami ciepła.
 - pozostawienie otwartego ognia bez nadzoru – niekontrolowane zostawienie palących się materiałów lub urządzeń.
 - niewłaściwa organizacja pracy – brak nadzoru lub oznakowań zakazu palenia.
 - wyładowania atmosferyczne – brak lub niewłaściwa instalacja odgromowa.
 - elektryczność statyczna – brak instalacji uziemiających.
 - Nieprawidłowa eksploatacja urządzeń elektrotermicznych – niepoprawne użytkowanie urządzeń, co może prowadzić do przegrzania lub zwarcia.
 - Nieprawidłowa eksploatacja przewodów kominowych – problemy z wentylacją lub czyszczeniem kominów.
 - Nieostrożność podczas prac pożarowo niebezpiecznych – niewłaściwe prowadzenie prac, takich jak spawanie czy cięcie.
 - Samozapłonu w procesach technologicznych – spowodowane reakcjami chemicznymi lub warunkami składowania.
 - Wady lub niewłaściwe użytkowanie urządzeń elektrycznych – przeciążenia, zwarcia lub inne problemy elektryczne.
 - Reakcje chemiczne – wynikające z mieszania substancji lub warunków składowania.
 - Czynniki mechaniczne – niewłaściwa eksploatacja urządzeń, co może prowadzić do tarcia elementów i iskier.
 
Przeciwdziałanie tym zagrożeniom wymaga kompleksowego podejścia, obejmującego analizę procesów, stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, organizację pracy oraz nadzór i kontrolę. Jedynie w ten sposób można skutecznie zapobiec pożarom i zapewnić bezpieczeństwo w miejscu pracy.
Przyczyny rozprzestrzeniania się pożarów
Szybkie rozprzestrzenianie się pożarów może być skutkiem wielu czynników. Oto główne przyczyny rozprzestrzeniania się pożarów:
- Niewłaściwe zabezpieczanie procesów technologicznych:
 
- Niewłaściwe składowanie materiałów palnych.
 - Nadmierne gromadzenie materiałów palnych.
 - Niewłaściwe składowanie produktów rolnych.
 
- Nieprzestrzeganie wymagań budowlanych:
 
- Stosowanie niewłaściwych materiałów budowlanych.
 - Brak oddzieleń przeciwpożarowych.
 - Niewłaściwa aranżacja pomieszczeń.
 - Niezachowanie właściwych odległości między obiektami.
 - Brak instalacji niezbędnych do oddymiania.
 
- Błędy w zwalczaniu pożaru:
 
- Brak lub nieprawidłowe przeszkolenie pracowników.
 - Stosowanie niewłaściwej strategii gaszenia.
 - Stosowanie niewłaściwych środków gaśniczych.
 - Brak lub niewłaściwe działanie wymaganych zabezpieczeń przeciwpożarowych obiektów i procesów technologicznych.
 
- Negatywne zdarzenia podczas pożaru:
 
- Promieniowanie cieplne.
 - Ognie lotne.
 - Czad – wydzielanie substancji toksycznych.
 
Skuteczne zapobieganie pożarom wymaga uwzględnienia wszystkich tych czynników i stosowania odpowiednich środków zapobiegawczych oraz procedur bezpieczeństwa.
