Gaśnica śniegowa – jak działa, do czego służy i kiedy należy jej użyć?

Wprowadzenie

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe to jeden z kluczowych elementów systemu BHP w każdym zakładzie pracy. Dobór odpowiedniego sprzętu gaśniczego ma ogromne znaczenie, ponieważ różne rodzaje pożarów wymagają użycia odmiennych środków gaśniczych. Jednym z najczęściej stosowanych w miejscach, gdzie znajdują się urządzenia elektryczne i elektroniczne, jest gaśnica śniegowa.

W tym artykule wyjaśniamy:

  • jak działa gaśnica śniegowa,

  • do czego służy,

  • kiedy i jak należy jej używać,

  • dlaczego jest tak istotnym elementem ochrony przeciwpożarowej.

 

Czym jest gaśnica śniegowa?

Gaśnica śniegowa, oznaczana symbolem GS, to urządzenie gaśnicze, w którym środkiem gaśniczym jest sprężony dwutlenek węgla (CO₂). W momencie uruchomienia gaz ten gwałtownie się rozpręża, osiągając temperaturę ok. –78°C, co powoduje efekt przypominający śnieg – stąd potoczna nazwa gaśnicy.

Gaśnica śniegowa jest zaliczana do grupy gaśnic czystych, ponieważ nie pozostawia śladów, pyłu ani osadów po użyciu. Dzięki temu może być stosowana w pomieszczeniach, w których znajdują się delikatne urządzenia, sprzęt elektroniczny, aparatura laboratoryjna czy serwery.

Budowa gaśnicy śniegowej

Standardowa gaśnica śniegowa składa się z:

  • stalowej butli zawierającej sprężony dwutlenek węgla,

  • zaworu uruchamiającego,

  • dyszy wylotowej lub węża zakończonego stożkiem,

  • zawleczki zabezpieczającej i plomby,

  • tabliczki znamionowej z instrukcją obsługi i danymi technicznymi.

Najczęściej spotykane pojemności to 2 kg, 5 kg oraz 10 kg CO₂, a ich dobór zależy od wielkości pomieszczenia i rodzaju zagrożenia pożarowego.

Jak działa gaśnica śniegowa?

Mechanizm działania gaśnicy śniegowej opiera się na chłodzeniu i odcinaniu dopływu tlenu.

Po uruchomieniu zaworu, sprężony CO₂ wydostaje się z butli pod wysokim ciśnieniem i gwałtownie się rozpręża. W wyniku tego procesu gaz ulega schłodzeniu i częściowo zestaleniu, tworząc charakterystyczny biały „śnieg” o bardzo niskiej temperaturze.

Dwutlenek węgla:

  • obniża temperaturę płonącego materiału,

  • wypiera tlen z otoczenia ognia,

  • zatrzymuje reakcję spalania.

To właśnie te właściwości sprawiają, że gaśnica śniegowa jest skuteczna w gaszeniu urządzeń elektrycznych, które nie mogą być narażone na wilgoć lub pozostałości proszku.

Do czego służy gaśnica śniegowa?

Gaśnice śniegowe przeznaczone są do gaszenia pożarów:

  • urządzeń elektrycznych pod napięciem do 1000 V (komputery, serwery, rozdzielnie, panele sterujące),

  • cieczy łatwopalnych (benzyna, oleje, rozpuszczalniki, alkohole),

  • gazów w stanie ciekłym,

  • sprzętu elektronicznego i laboratoryjnego.

Nie należy natomiast stosować gaśnic śniegowych do pożarów:

  • materiałów żarzących się (np. papieru, tkanin, drewna),

  • tłuszczów kuchennych (oleje spożywcze),

  • w małych, zamkniętych pomieszczeniach bez wentylacji – ponieważ dwutlenek węgla wypiera tlen i może powodować zagrożenie dla zdrowia.

 

Kiedy należy użyć gaśnicy śniegowej?

Po gaśnicę śniegową sięgamy w sytuacjach, gdy mamy do czynienia z:

  • zapaleniem się sprzętu elektrycznego lub elektronicznego,

  • pożarem w biurze, serwerowni, laboratorium, warsztacie elektronicznym,

  • pożarem cieczy łatwopalnych.

Gaśnica śniegowa jest często stosowana w budynkach biurowych, szkołach, szpitalach, halach produkcyjnych oraz w pojazdach specjalistycznych, np. laboratoriach mobilnych.

Jak prawidłowo użyć gaśnicy śniegowej?

Aby skutecznie i bezpiecznie użyć gaśnicy śniegowej, należy:

  1. Zachować spokój i ocenić sytuację. Upewnij się, że pożar nie jest zbyt rozległy, a droga ewakuacji jest wolna.

  2. Zerwać plombę i usunąć zawleczkę.

  3. Skierować dyszę w stronę źródła ognia. Nie wolno dotykać metalowych elementów dyszy – mogą mieć temperaturę poniżej zera i spowodować odmrożenia.

  4. Nacisnąć dźwignię. Kierować strumień CO₂ na dolną część płomieni, przesuwając go równomiernie po obszarze pożaru.

  5. Po ugaszeniu ognia odczekać chwilę. Sprawdź, czy pożar nie wznowił się po ustaniu działania gazu.

Po użyciu gaśnicy należy ją ponownie napełnić i sprawdzić w autoryzowanym serwisie.

Dlaczego gaśnica śniegowa jest tak ważna?

Gaśnica śniegowa to nie tylko element wyposażenia – to narzędzie, które może uratować życie i mienie. Jej największe zalety to:

  • czystość środka gaśniczego (nie niszczy urządzeń),

  • wysoka skuteczność w gaszeniu sprzętu elektrycznego,

  • bezpieczeństwo użytkowania przy zachowaniu podstawowych zasad.

Właściwe rozmieszczenie i znajomość obsługi gaśnic śniegowych to obowiązek każdego pracodawcy wynikający z przepisów BHP i ochrony przeciwpożarowej.

Szkolenia BHP i PPOŻ – podstawa bezpieczeństwa w firmie

Nawet najlepszy sprzęt gaśniczy nie zastąpi wiedzy i umiejętności. Dlatego regularne szkolenia BHP i PPOŻ są niezbędne w każdej organizacji.

Podczas naszych szkoleń uczestnicy dowiadują się:

  • jak rozpoznać rodzaje pożarów i dobrać odpowiednią gaśnicę,

  • jak bezpiecznie ewakuować się z miejsca zagrożenia,

  • jakie są obowiązki pracownika i pracodawcy w zakresie ochrony przeciwpożarowej,

  • jak udzielić pierwszej pomocy w razie poparzenia lub zatrucia dymem.

Profesjonalne szkolenia to nie tylko spełnienie wymogów prawnych, ale przede wszystkim inwestycja w bezpieczeństwo zespołu.

Najczęściej zadawane pytania o gaśnice śniegowe

1. Czy gaśnica śniegowa przewodzi prąd?
Nie. Dwutlenek węgla nie jest przewodnikiem elektrycznym, dlatego gaśnice śniegowe można bezpiecznie stosować do gaszenia urządzeń pod napięciem do 1000 V.

2. Czy gaśnica śniegowa może być używana w zamkniętym pomieszczeniu?
Tak, ale tylko przy zachowaniu odpowiedniej wentylacji. W małych, szczelnych pomieszczeniach istnieje ryzyko uduszenia.

3. Jak długo działa gaśnica śniegowa?
W zależności od pojemności, średni czas działania wynosi od 8 do 20 sekund.

4. Jak często należy przeprowadzać przegląd gaśnicy śniegowej?
Zgodnie z przepisami, raz w roku lub po każdym użyciu – przegląd musi być wykonany przez uprawniony serwis.

5. Czy gaśnica śniegowa pozostawia ślady po gaszeniu?
Nie. Jest to tzw. gaśnica czysta – po jej użyciu nie pozostają żadne osady ani pył, co jest szczególnie ważne w biurach, laboratoriach i serwerowniach.

Zadbaj o bezpieczeństwo z „Sokratesem”

Zachęcamy do skorzystania z naszej oferty profesjonalnych szkoleń BHP, PPOŻ oraz pierwszej pomocy.
Na stronie https://www.szkolenia-bhp.info.pl/szkolenia znajdziesz pełny zakres naszych usług, obejmujących wszystkie zagrożenia i wypadki występujące w środowisku pracy.

Skontaktuj się z nami już dziś, aby umówić szkolenie dopasowane do profilu Twojej firmy i rodzaju wykonywanych prac.