Apteczka Pierwszej Pomocy w Zakładzie Pracy – Jak Prawidłowo Spełnić Wymogi BHP?
Apteczka pierwszej pomocy to nie tylko metalowa skrzynka z bandażami — to kluczowy element systemu bezpieczeństwa w każdym zakładzie pracy. Jej obecność może zadecydować o życiu lub zdrowiu pracownika w przypadku nagłego wypadku. Z punktu widzenia przepisów BHP, pracodawca ma jasno określone obowiązki dotyczące zarówno obecności apteczek, jak i przeszkolenia pracowników.
W artykule wyjaśniamy:
-
jakie są wymogi prawne w zakresie apteczki w zakładzie pracy,
-
co powinno znajdować się w apteczce,
-
kto odpowiada za jej stan,
-
jak często ją kontrolować,
- dlaczego warto szkolić pracowników z pierwszej pomocy.
Obowiązek zapewnienia apteczki – co mówi prawo?
Zgodnie z Kodeksem pracy (art. 209¹ §1 pkt 2) oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r., każdy pracodawca ma obowiązek zapewnić:
-
dostęp do apteczek pierwszej pomocy,
-
odpowiednio przeszkolone osoby do jej obsługi,
-
środki niezbędne do udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej.
Pracodawca musi również dostosować liczbę i rozmieszczenie apteczek do specyfiki zakładu — w szczególności do liczby pracowników, warunków pracy oraz rodzaju zagrożeń.
Gdzie powinny znajdować się apteczki?
Apteczki muszą być:
-
łatwo dostępne (nawet w sytuacjach awaryjnych),
-
wyraźnie oznaczone – najlepiej zgodnie z normą PN-EN ISO 7010 (symbol krzyża na zielonym tle),
-
rozmieszczone strategicznie: np. w pobliżu stanowisk pracy, wyjść ewakuacyjnych, pomieszczeń socjalnych czy punktów szczególnego ryzyka.
Przykładowe miejsca umieszczenia apteczek:
-
hale produkcyjne,
-
magazyny,
-
warsztaty i stacje serwisowe,
-
biura,
-
kuchnie i stołówki zakładowe,
-
pojazdy służbowe.
Co powinna zawierać apteczka w miejscu pracy?
Wyposażenie apteczki powinno być dopasowane do rodzaju zagrożeń zawodowych, ale podstawowy zestaw powinien zawierać:
-
Bandaże elastyczne i dziane
-
Gazy jałowe i niejałowe
-
Plastry z opatrunkiem i bez
-
Chusty trójkątne do unieruchamiania kończyn
-
Nożyczki do cięcia opatrunków i ubrań
-
Rękawiczki jednorazowe
-
Koc ratunkowy (folia NRC)
-
Maseczka do resuscytacji
-
Instrukcja udzielania pierwszej pomocy
W zakładach pracy o podwyższonym ryzyku (np. branża budowlana, chemiczna, przemysł ciężki) warto rozważyć dodatkowe wyposażenie, takie jak:
-
płuczki do oczu,
-
neutralizatory chemiczne,
-
żele chłodzące na oparzenia,
-
szyny usztywniające,
-
termometry bezdotykowe,
-
ciśnieniomierze,
-
glukometry.
Kto odpowiada za apteczkę w firmie?
Za apteczkę odpowiada wyznaczona osoba przeszkolona z zakresu pierwszej pomocy. Jej obowiązki obejmują:
-
kontrolę stanu wyposażenia,
-
uzupełnianie zużytych lub przeterminowanych środków,
-
zapewnienie aktualności instrukcji pierwszej pomocy.
W większych zakładach pracy może być potrzebnych kilka osób odpowiedzialnych za apteczki w różnych lokalizacjach firmy.
Dlaczego szkolenie z pierwszej pomocy to nie tylko obowiązek, ale i dobra praktyka?
Prawo nie wymaga, aby każdy pracownik posiadał wiedzę z zakresu pierwszej pomocy, ale każdy zakład pracy musi mieć osoby wyznaczone i przeszkolone w tym zakresie.
Korzyści ze szkolenia pracowników:
-
zwiększenie bezpieczeństwa w miejscu pracy,
-
skrócenie czasu reakcji na wypadek,
-
zmniejszenie skutków urazów dzięki szybkiej interwencji,
-
budowanie kultury odpowiedzialności i wsparcia.
Niepubliczne Centrum Kształcenia Zawodowego „Sokrates” prowadzi kompleksowe szkolenia BHP oraz kursy z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej, dostosowane do branży i profilu ryzyka.
Przykładowe zagrożenia w zakładach pracy, które wymagają obecności apteczki:
-
Porażenie prądem – montaż elektryczny, utrzymanie ruchu.
-
Zatrucia chemiczne – laboratoria, przemysł chemiczny.
-
Upadki z wysokości – branża budowlana, logistyka.
-
Poparzenia termiczne – kuchnie, zakłady produkcyjne.
-
Zranienia mechaniczne – operatorzy maszyn, magazynierzy.
-
Zawały i udary – pracownicy w stresie lub w wieku powyżej 50 lat.
Najczęściej Zadawane Pytania
1. Czy każda firma musi mieć apteczkę?
Tak. Każda firma zatrudniająca pracowników ma obowiązek posiadania apteczki – niezależnie od wielkości czy branży.
2. Ile apteczek trzeba zapewnić?
To zależy od liczby pracowników, rozmiaru obiektu i ryzyka zawodowego. Niekiedy wystarczy jedna apteczka, ale w większych obiektach powinno być ich kilka.
3. Jak często należy kontrolować apteczkę?
Co najmniej raz w miesiącu lub po każdym użyciu. Nie można dopuścić do sytuacji, w której w nagłym przypadku apteczka będzie niekompletna lub przeterminowana.
4. Kto może udzielać pierwszej pomocy w zakładzie pracy?
Każdy, kto przeszedł szkolenie z zakresu pierwszej pomocy. Pracodawca powinien wyznaczyć konkretnych pracowników do tej roli.
5. Czy apteczki w samochodach służbowych też są wymagane?
Tak – w pojazdach wykorzystywanych w ramach obowiązków służbowych również muszą znajdować się apteczki.
Skontaktuj się z nami:
Niepubliczne Centrum Kształcenia Zawodowego „Sokrates”
ul. Roosevelta 39
41-800 Zabrze
📞 Tel: 795 000 896, 795 000 396
🌐 www.szkolenia-bhp.info.pl