Czytano: 26

Pierwsza pomoc przy upadku z wysokości – procedura, obowiązki, profilaktyka

Wstęp – skala zagrożenia

Upadek z wysokości to jedna z najczęstszych przyczyn ciężkich wypadków przy pracy w Polsce. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego i Państwowej Inspekcji Pracy, w 2023 roku upadki z wysokości stanowiły ponad 30% wszystkich śmiertelnych wypadków przy pracy. Ryzyko występuje nie tylko w budownictwie, ale także w rolnictwie, logistyce, energetyce i przemyśle.

W tym artykule – przygotowanym przez specjalistów BHP z Niepublicznego Centrum Kształcenia Zawodowego „Sokrates” – wyjaśniamy, jak prawidłowo udzielić pierwszej pomocy po upadku z wysokości, jakie są obowiązki pracodawcy i co zrobić, by skutecznie zapobiegać tego typu zdarzeniom.

Charakterystyka urazów po upadku z wysokości

W zależności od wysokości upadku, rodzaju powierzchni, pozycji ciała i warunków otoczenia, poszkodowany może doznać:

  • Złamań otwartych i zamkniętych kończyn

  • Urazów miednicy i klatki piersiowej

  • Uszkodzeń narządów wewnętrznych

  • Wstrząsu mózgu lub urazu czaszkowo-mózgowego

  • Złamań kręgów szyjnych i piersiowych (ryzyko paraliżu)

  • Zatrzymania krążenia i oddechu

Każdy taki wypadek wymaga natychmiastowej reakcji i zgłoszenia do odpowiednich służb, a następnie dokładnego dochodzenia powypadkowego.

Procedura pierwszej pomocy – krok po kroku

1. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia

  • Przerwij pracę w strefie wypadku

  • Wyłącz zasilanie, jeżeli poszkodowany mógł mieć kontakt z prądem

  • Zabezpiecz miejsce przed osobami postronnymi

  • Oceń, czy nie ma dodatkowych zagrożeń (np. niestabilne rusztowanie, ładunki zawieszone)

2. Ocena stanu poszkodowanego

Zachowaj spokój i opanowanie. Podejdź od frontu, sprawdź:

  • Przytomność (reagowanie na głos i dotyk)

  • Oddech i tętno

  • Widoczne obrażenia i deformacje

  • Objawy wstrząsu (zimna skóra, bladość, osłabienie, potliwość)

Nie przemieszczaj osoby, jeśli podejrzewasz uszkodzenie kręgosłupa!

3. Wezwanie pomocy – tel. 112 lub 999

Podaj dyspozytorowi:

  • Co się stało (np. upadek z rusztowania z 4 m)

  • Liczbę poszkodowanych

  • Dokładną lokalizację (adres, piętro, hala)

  • Stan osoby: przytomna, oddychająca, widoczne krwotoki

4. Udzielenie pierwszej pomocy

W zależności od stanu osoby, zastosuj odpowiednie działania:

  • Brak oddechu: rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO) – 30 uciśnięć, 2 wdechy

  • Silne krwawienie: załóż opatrunek uciskowy lub użyj opaski zaciskowej powyżej rany

  • Złamania: unieruchom kończynę, nie prostuj jej

  • Utrata przytomności: ułóż poszkodowanego na boku (pozycja bezpieczna) – jeśli oddycha

  • Wstrząs: okryj osobę, podnieś nogi nie wyżej niż 30 cm (o ile brak obrażeń kręgosłupa)

5. Monitorowanie i przekazanie ratownikom

Nie zostawiaj poszkodowanego bez opieki. Obserwuj go i informuj ratowników o każdej zmianie stanu. Podaj szczegóły przebiegu zdarzenia.

Aspekty prawne i obowiązki pracodawcy

Zgodnie z Kodeksem pracy (art. 207) oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 26 września 1997 r., pracodawca jest zobowiązany do:

  • Zapewnienia szkoleń BHP przy przyjęciu do pracy i okresowo

  • Organizowania stanowisk pracy zgodnie z zasadami ergonomii i bezpieczeństwa

  • Wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej (szelki, linki, kaski, buty antypoślizgowe)

  • Dokumentowania i analizowania zdarzeń potencjalnie wypadkowych

  • Prowadzenia oceny ryzyka zawodowego

Niedopełnienie tych obowiązków może skutkować:

  • Wysokimi karami od PIP

  • Odpowiedzialnością cywilną i karną

  • Odszkodowaniami z tytułu wypadku

 

Profilaktyka i edukacja – szkolenia BHP jako fundament bezpieczeństwa

Najskuteczniejszym sposobem redukcji wypadków z wysokości są regularne i specjalistyczne szkolenia BHP, uwzględniające:

  • Pracę na wysokości z rusztowań, drabin i podnośników

  • Użycie środków asekuracyjnych i kotwiczących

  • Szybką reakcję w przypadku wypadku

  • Szkolenie z pierwszej pomocy zgodne z ERC 2021

W Niepublicznym Centrum Kształcenia Zawodowego „Sokrates” prowadzimy pełny zakres szkoleń dla pracodawców i pracowników:

➡ Szkolenia wstępne i okresowe
➡ Szkolenia dla osób na wysokości i operatorów maszyn
➡ Kursy z pierwszej pomocy i ewakuacji
➡ Szkolenia specjalistyczne m.in. chemiczne, ergonomiczne, pożarowe

Sprawdź naszą aktualną ofertę na stronie:
👉 https://www.szkolenia-bhp.info.pl/szkolenia

Najczęściej zadawane pytania

1. Czy nawet drobny upadek z drabiny trzeba zgłaszać?

Tak, każdy upadek z wysokości, nawet bez widocznych obrażeń, należy zgłosić przełożonemu i wpisać do rejestru zdarzeń potencjalnie wypadkowych.

2. Jak często należy organizować szkolenia BHP przy pracach na wysokości?

Co najmniej raz na 12 miesięcy lub częściej, jeśli zmieniły się warunki pracy, wystąpił wypadek lub została zaktualizowana ocena ryzyka.

3. Czy każda firma musi posiadać apteczkę i osobę przeszkoloną z pierwszej pomocy?

Tak – to obowiązek ustawowy. Brak apteczki lub osób przeszkolonych grozi karą i odpowiedzialnością prawną.

4. Czy szkolenie BHP może odbywać się online?

Szkolenia wstępne muszą mieć część instruktażową stacjonarną, ale część teoretyczna może być realizowana w formie e-learningu – zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem.

Skontaktuj się z nami – zadbaj o bezpieczeństwo w firmie

Zadbaj o życie i zdrowie swoich pracowników. Inwestycja w profesjonalne szkolenia BHP to nie tylko spełnienie obowiązków, ale przede wszystkim budowanie kultury bezpieczeństwa w organizacji.

Niepubliczne Centrum Kształcenia Zawodowego „Sokrates” oferuje kompleksową obsługę BHP, szkolenia, audyty, ocenę ryzyka i doradztwo dla firm każdej branży.