Czytano: 22

Pierwsza pomoc w przypadku zadławienia – jak reagować skutecznie i zgodnie z procedurami BHP?

Wprowadzenie: Dlaczego temat zadławień jest istotny w kontekście BHP?

Wypadki przy pracy mogą przybierać różne formy – od typowych urazów mechanicznych po nagłe sytuacje zagrażające życiu, jak zatrzymanie krążenia czy zadławienie. Zadławienie należy do grupy tzw. nagłych stanów zagrożenia zdrowia, które mogą zdarzyć się zarówno w zakładzie produkcyjnym, biurze, jak i w gastronomii czy placówkach edukacyjnych. W każdej z tych sytuacji szybka i prawidłowa reakcja może uratować życie.

Czym jest zadławienie i jak je rozpoznać?

Zadławienie to stan, w którym dochodzi do częściowej lub całkowitej niedrożności dróg oddechowych, najczęściej na skutek dostania się ciała obcego do gardła, krtani lub tchawicy. Może to być fragment jedzenia, mały przedmiot, płyn lub własna ślina.

Typowe objawy zadławienia:

  • Nagłe przerwanie mówienia lub kaszlu

  • Trudności w oddychaniu, duszność

  • Sinica (zasinienie twarzy, ust)

  • Ściskanie się za szyję – tzw. gest Heimlicha

  • Panika, osłabienie, utrata przytomności (w przypadku braku reakcji)

Rodzaje zadławień – częściowe i całkowite

Zadławienie klasyfikuje się w zależności od stopnia zablokowania dróg oddechowych:

Zadławienie częściowe:

  • Osoba może jeszcze oddychać i kaszleć

  • Zaleca się nie przerywać naturalnego odruchu kaszlu, który może usunąć ciało obce

  • Należy monitorować sytuację – jeśli kaszel słabnie lub stan się pogarsza, przejść do czynnej interwencji

Zadławienie całkowite:

  • Osoba nie może oddychać, mówić, ani kaszleć

  • Wymaga natychmiastowego działania

  • Może prowadzić do utraty przytomności w ciągu kilkudziesięciu sekund

Pierwsza pomoc w przypadku zadławienia – krok po kroku

U osoby dorosłej:

  1. Oceń stan poszkodowanego: Czy osoba oddycha? Czy może mówić?

  2. Zastosuj 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową:
    Pochyl poszkodowanego lekko do przodu i wykonaj do 5 zdecydowanych uderzeń otwartą dłonią w plecy pomiędzy łopatki.

  3. Jeśli brak poprawy – wykonaj 5 uciśnięć nadbrzusza (manewr Heimlicha):
    Stań za osobą, obejmij ją ramionami, zaciśnij pięść i ułóż ją poniżej mostka, powyżej pępka. Drugą dłonią chwyć pięść i wykonaj energiczny, szybki ucisk ku górze.

  4. Powtarzaj cykle 5 uderzeń – 5 ucisków, aż do skutecznego usunięcia przeszkody lub do utraty przytomności.

  5. Jeśli osoba traci przytomność:
    Ułóż na plecach, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO) i wezwij pogotowie ratunkowe (112).

U dziecka:

Niemowlę (do 1 roku życia):

  • Połóż dziecko na przedramieniu, głową w dół

  • Wykonaj 5 delikatnych uderzeń w plecy

  • Odwróć dziecko i wykonaj 5 uciśnięć klatki piersiowej (jak przy RKO niemowląt)

Dziecko powyżej 1 roku:

  • Postępuj jak u dorosłego, ale z mniejszą siłą, dostosowaną do wielkości dziecka

Czy każda osoba powinna znać zasady postępowania w przypadku zadławienia?

Tak. Udzielenie pierwszej pomocy to obowiązek wynikający z przepisów prawa (art. 162 Kodeksu karnego). Co więcej, pracodawca zgodnie z Kodeksem pracy i Rozporządzeniem w sprawie ogólnych przepisów BHP, musi zapewnić pracownikom dostęp do osób przeszkolonych w zakresie udzielania pierwszej pomocy.

Dlatego tak istotne jest regularne uczestnictwo w szkoleniach BHP oraz kursach pierwszej pomocy, zwłaszcza w środowiskach podwyższonego ryzyka (produkcja, gastronomia, edukacja, transport, budownictwo).

Szkolenia BHP i pierwsza pomoc – inwestycja w życie i bezpieczeństwo

W Niepublicznym Centrum Kształcenia Zawodowego „Sokrates” prowadzimy kompleksowe szkolenia BHP, w tym specjalistyczne kursy z zakresu pierwszej pomocy. Nasze kursy są oparte na aktualnych wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji i dostosowane do realiów branżowych.

Zakres naszych szkoleń obejmuje:

  • Pierwsza pomoc przedmedyczna (RKO, AED, zadławienia, krwotoki, urazy)

  • Bezpieczne zachowanie się w miejscu pracy

  • Identyfikacja i ocena ryzyk zawodowych

  • Szkolenia dla osób kierujących pracownikami

  • Szkolenia okresowe i wstępne dla wszystkich grup zawodowych

Sprawdź pełen zakres zagrożeń i kursów na stronie:
👉 https://www.szkolenia-bhp.info.pl/szkolenia

Najczęstsze pytania dotyczące zadławienia i szkoleń BHP

Czy każdy pracownik musi znać zasady pierwszej pomocy?

Zgodnie z przepisami, pracodawca musi zapewnić dostęp do odpowiednio przeszkolonych osób w zakresie udzielania pierwszej pomocy. W praktyce, im więcej pracowników posiada wiedzę z tego zakresu – tym lepiej.

Czy zadławienie to częsty przypadek w zakładach pracy?

Zdarza się rzadziej niż np. skaleczenia czy upadki, ale jest jednym z najniebezpieczniejszych stanów nagłych, szczególnie w branżach gastronomicznych, edukacyjnych czy opiekuńczych.

Jak często należy powtarzać szkolenia BHP i kursy pierwszej pomocy?

  • Szkolenia BHP wstępne: przed rozpoczęciem pracy

  • Szkolenia okresowe: co 1, 3 lub 5 lat w zależności od stanowiska

  • Szkolenia z pierwszej pomocy: rekomendowane minimum raz na 12–24 miesiące

Czy mogę zamówić szkolenie BHP online?

Tak. Prowadzimy również szkolenia e-learningowe oraz hybrydowe, w zależności od potrzeb Twojej firmy.

Skontaktuj się z nami – zadbaj o życie, zdrowie i zgodność z przepisami

Nie odkładaj kwestii bezpieczeństwa na później. Skorzystaj z profesjonalnych szkoleń, które mogą uratować życie i zapobiec poważnym konsekwencjom prawnym i finansowym.

Dane kontaktowe:

📍 Niepubliczne Centrum Kształcenia Zawodowego „Sokrates”
ul. Roosevelta 39, 41-800 Zabrze

📞 Telefon: 795 000 896, 795 000 396
📧 E-mail: sokrates.szkolenia@gmail.com