Cyberprzemoc w miejscu pracy jako zagrożenie BHP – nowe realia w środowisku zawodowym
Wprowadzenie: Nowe zagrożenia w cyfrowej rzeczywistości
W ostatnich latach środowisko pracy uległo istotnej transformacji – rosnąca popularność pracy zdalnej i hybrydowej, rozwój komunikacji elektronicznej oraz przeniesienie wielu procesów firmowych do świata cyfrowego spowodowały, że pojawiły się nowe typy zagrożeń, wcześniej rzadko spotykane lub ignorowane. Jednym z najpoważniejszych z nich jest cyberprzemoc w miejscu pracy.
Choć powszechnie kojarzona z młodzieżą i szkołą, cyberprzemoc staje się coraz częstszym problemem także w środowisku zawodowym. Co ważne – może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, psychicznych i organizacyjnych, a z punktu widzenia przepisów prawa pracy – stanowi również realne zagrożenie BHP, którym powinien zająć się pracodawca.
Czym dokładnie jest cyberprzemoc zawodowa?
Cyberprzemoc w pracy (ang. cyberbullying in the workplace) to każda forma uporczywego, złośliwego lub obraźliwego działania wobec pracownika za pomocą środków elektronicznych – np.:
-
wiadomości e-mail o charakterze agresywnym, sarkastycznym lub ośmieszającym,
-
publiczne komentowanie pracy danej osoby na firmowych czatach lub mediach społecznościowych,
-
pomijanie pracownika w komunikacji zespołowej,
-
nękanie przez komunikatory (np. ciągłe pisanie wiadomości po godzinach pracy),
-
tworzenie memów, żartów lub treści obrażających pracownika w środowisku online,
-
rozpowszechnianie fałszywych informacji na temat danej osoby.
Cyberprzemoc może mieć charakter zarówno jawny, jak i subtelny – przez co często trudno ją zidentyfikować i udokumentować.
Cyberprzemoc a BHP – czy to rzeczywiście temat dla służb bezpieczeństwa?
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca ma obowiązek nie tylko zapobiegania wypadkom przy pracy, ale także eliminowania lub ograniczania wszelkich zagrożeń dla zdrowia psychicznego i fizycznego pracowników. Do takich zagrożeń należą m.in.:
-
stres zawodowy,
-
mobbing i dyskryminacja,
-
wypalenie zawodowe,
-
zagrożenia psychospołeczne, w tym cyberprzemoc.
Zaniedbanie tych obszarów może prowadzić nie tylko do obniżenia efektywności i morale pracowników, ale również do:
-
długotrwałych zwolnień lekarskich,
-
zwiększonej rotacji kadry,
-
pogorszenia atmosfery i kultury organizacyjnej,
-
a nawet do roszczeń sądowych ze strony poszkodowanych pracowników.
W związku z powyższym, cyberprzemoc powinna być uwzględniana w ocenie ryzyka zawodowego oraz poruszana w szkoleniach okresowych BHP.
Statystyki i badania – problem, którego nie można ignorować
Według raportu Cyberbullying in the Workplace opublikowanego przez Eurofound:
-
ponad 15% pracowników w Unii Europejskiej deklaruje, że doświadczyło jakiejś formy cybernękania w miejscu pracy,
-
wśród osób pracujących zdalnie, aż 1 na 5 wskazuje, że miała do czynienia z agresją online od współpracownika lub przełożonego,
-
tylko 35% pracodawców ma wdrożone jasne procedury reagowania na takie sytuacje.
To pokazuje, że cyberprzemoc w pracy to realne i powszechne zagrożenie, którego skala może być niedoszacowana z powodu braku świadomości i zgłoszeń.
Jak przeciwdziałać cyberprzemocy w firmie?
Zarządzanie zagrożeniami psychospołecznymi – w tym cyberprzemocą – wymaga holistycznego podejścia. Pracodawca powinien wdrożyć:
1. Szkolenia BHP z elementami zagrożeń psychospołecznych
Nowoczesne programy szkoleniowe BHP uwzględniają takie tematy jak: stres, mobbing, wypalenie zawodowe, a także komunikacja cyfrowa i etyka pracy zdalnej.
2. Kodeks etyki i regulaminy antymobbingowe
Dokumenty wewnętrzne powinny zawierać zapisy dotyczące zasad komunikacji elektronicznej i niedopuszczalnych zachowań online.
3. Mechanizmy zgłaszania incydentów
Anonimowe skrzynki, formularze zgłoszeń, dedykowane osoby kontaktowe w dziale HR lub służbie BHP.
4. Wewnętrzne audyty kultury organizacyjnej
Regularna analiza atmosfery pracy i relacji w zespołach pozwala wcześniej wykryć symptomy cyberprzemocy.
5. Wsparcie psychologiczne
Dostęp do konsultacji z psychologiem lub interwenta kryzysowego może uchronić pracownika przed poważniejszymi skutkami psychicznymi.
Rola szkoleń BHP w przeciwdziałaniu cyberprzemocy
Szkolenia BHP to doskonała okazja, by przekazać pracownikom i przełożonym wiedzę na temat tego:
-
jakie zachowania mogą być uznane za cyberprzemoc,
-
jakie są jej skutki zdrowotne i zawodowe,
-
jak reagować na cybernękanie,
-
jakie procedury obowiązują w danym zakładzie pracy,
-
jak chronić swoją prywatność i granice psychiczne w środowisku cyfrowym.
Dlaczego warto zaufać „Sokratesowi”?
W Ośrodku Szkolenia Zawodowego „Sokrates” prowadzimy szkolenia BHP od lat, kładąc nacisk nie tylko na spełnienie obowiązku prawnego, ale przede wszystkim na realne przygotowanie pracowników do radzenia sobie z zagrożeniami w nowoczesnym środowisku pracy.
👉 Prowadzimy szkolenia dla wszystkich grup zawodowych:
-
administracyjno-biurowych
-
inżynieryjno-technicznych
-
kadry kierowniczej
-
robotniczych
-
pracowników narażonych na czynniki niebezpieczne
Pełna oferta szkoleń i zakres zagrożeń znajduje się na stronie:
https://www.szkolenia-bhp.info.pl/szkolenia
Najczęściej zadawane pytania
Czy cyberprzemoc może być przyczyną wypadku przy pracy?
Tak, jeżeli cybernękanie doprowadzi do stanu psychicznego, który przyczyni się do wypadku (np. przez rozproszenie uwagi, obniżenie koncentracji), może zostać uznane za czynnik pośredni wypadku.
Czy pracodawca ma obowiązek przeciwdziałania cyberprzemocy?
Tak. Obowiązek ten wynika z przepisów o ochronie zdrowia psychicznego w miejscu pracy i przepisów BHP. Brak działań może być podstawą do roszczeń prawnych.
Czy szkolenie BHP może zawierać elementy psychologiczne?
Nowoczesne szkolenia BHP coraz częściej zawierają tematy dotyczące stresu, wypalenia, komunikacji i zachowań ryzykownych – również w kontekście cyberprzemocy.
Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci zadbać o bezpieczne miejsce pracy
Jeśli chcesz zadbać o pełne bezpieczeństwo swoich pracowników – nie tylko fizyczne, ale też psychiczne – skontaktuj się z nami i zapisz firmę na szkolenie BHP. Działamy kompleksowo, elastycznie i z doświadczeniem.
📍 Niepubliczne Centrum Kształcenia Zawodowego „Sokrates”
ul. Roosevelta 39, 41-800 Zabrze
📞 Tel.: 795 000 896, 795 000 396
🌐 https://www.szkolenia-bhp.info.pl
Zadbaj o swoich ludzi. Bezpieczny pracownik to skuteczny pracownik.