Pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc to zbiór działań, które mają na celu udzielenie pomocy osobie w stanie zagrożenia życia lub zdrowia do momentu przybycia służb ratunkowych lub uzyskania pomocy medycznej. W zależności od sytuacji, odpowiednia reakcja może uratować życie lub zmniejszyć skutki obrażeń.

Podstawowe zasady pierwszej pomocy

  1. Zapewnienie bezpieczeństwa – zanim przystąpisz do udzielania pomocy, upewnij się, że nie zagraża ci żadne niebezpieczeństwo (np. ruch uliczny, pożar, elektryczność). Dopiero wtedy możesz podjąć działania ratunkowe.
  2. Wezwanie pomocy – w razie poważnego wypadku lub sytuacji kryzysowej, zawsze wezwij pomoc, dzwoniąc na numer alarmowy (w Polsce to 112 lub 999). Dokładnie opisz sytuację, miejsce zdarzenia, liczbę poszkodowanych oraz rodzaj obrażeń.
  3. Ocena stanu poszkodowanego – przed przystąpieniem do pomocy sprawdź, czy osoba jest przytomna, oddycha i ma puls. Jeśli osoba jest nieprzytomna i nie oddycha, należy niezwłocznie rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO).

Podstawowe czynności pierwszej pomocy

  1. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO):
    • Dla dorosłych: Jeśli osoba jest nieprzytomna i nie oddycha, należy rozpocząć RKO. Ułóż ręce na środku klatki piersiowej, wykonuj uciśnięcia (około 100-120 na minutę) na głębokość 5-6 cm. Jeśli masz możliwość, wykonuj również sztuczne oddychanie.
    • Dla dzieci: Jeśli dziecko ma poniżej 1 roku życia, uciskaj klatkę piersiową dwoma palcami. U dzieci powyżej 1 roku życia stosuje się takie same zasady jak u dorosłych, ale uciśnięcia powinny być mniejsze, a siła nacisku mniejsza.
  2. Zatrzymanie krwotoku:
    • Ucisk na miejsce krwawienia – Przy krwotokach z nosa, ranach lub innych częściach ciała ważne jest, by ucisnąć miejsce krwawienia lub zastosować opatrunek uciskowy.
    • Uniesienie kończyny – W przypadku krwawienia z kończyny, uniesienie jej powyżej poziomu serca może pomóc w zmniejszeniu krwawienia.
  3. Pozycja bezpieczna:
    • Pozycja boczna ustalona – Stosujemy ją, jeśli osoba jest nieprzytomna, ale oddycha. Ułóż ją na boku z głową odchyloną do tyłu, by zapewnić drożność dróg oddechowych i zapobiec zadławieniu.
  4. Oparzenia:
    • Chłodzenie oparzenia – Oparzone miejsce należy natychmiast przemyć zimną wodą przez co najmniej 10-20 minut. Ważne jest, by nie stosować lodu bezpośrednio na skórę, ponieważ może to pogłębić uszkodzenie tkanek.
  5. Zatrucie:
    • Zatrucie pokarmowe – Jeśli osoba jest przytomna, należy zapewnić jej nawodnienie (woda lub elektrolity). W przypadku poważniejszych objawów należy natychmiast wezwać pomoc.
    • Zatrucie chemikaliami lub lekami – Skontaktuj się z centrum toksykologicznym, informując o substancji, która została połknięta lub wchłonięta.
  6. Złamania i skręcenia:
    • Unieruchomienie – Złamaną kończynę należy unieruchomić przy pomocy dostępnych materiałów, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom.

Co jeszcze warto wiedzieć?

  • Pamiętaj o ochronie własnej – używaj rękawiczek ochronnych, jeśli to możliwe, by uniknąć kontaktu z krwią poszkodowanego.
  • Nie podejmuj działań, do których nie masz kwalifikacji – jeśli nie jesteś pewien, jak pomóc w danej sytuacji, lepiej wezwać pomoc i poczekać na profesjonalistów.